20 سپتامبر 2022 - بر اساس مطالعه ای که توسط محققان برزیل و دانمارک برای مقایسه اثرات پروتئین و رژیم های غذایی محدود کننده کالری در انسان انجام شد، کاهش مصرف پروتئین می تواند به کنترل سندرم متابولیک و برخی از علائم اصلی آن مانند چاقی، دیابت و فشار خون بالا (هایپرتنشن) کمک کند. مقاله ی این مطالعه در مجله Nutrients منتشر شد.

سندرم متابولیک مجموعه ای از شرایطی- از جمله فشار خون بالا، قند خون بالا، چربی اضافی بدن در اطراف کمر و سطوح غیر طبیعی کلسترول- است که خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، سکته مغزی و دیابت را افزایش می دهد.

این مطالعه نشان داد که کاهش مصرف پروتئین به 0.8 گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن در روز بدون نیاز به کاهش کالری دریافتی، نتایج بالینی مشابه با رژیم های غذایی محدود کننده کالری، را حاصل می کند. این نتایج نشان می دهد که محدودیت پروتئین ممکن است یکی از عوامل کلیدی باشد که منجر به مزایای شناخته شده ی محدودیت رژیم غذایی می شود. بنابراین، رژیم غذایی با محدودیت پروتئین ممکن است یک استراتژی غذایی جذاب‌تر باشد که پیروی از آن برای افراد مبتلا به سندرم متابولیک آسان‌تر خواهد بود.

رژیم غذایی کنترل شده

در این مطالعه، 21 داوطلب مبتلا به سندرم متابولیک به مدت 27 روز شرکت داشتند که در طی این مدت رژیم غذایی آنها تحت نظارت بود. در طول این دوره، آنها در یک بیمارستان آموزشیدر برزیل بستری بودند.

کالری دریافتی روزانه هر داوطلب به عنوان تابعی از متابولیسم پایه (مصرف انرژی در حالت استراحت) محاسبه شد. یک گروه با رژیم غذایی استاندارد غربی (50٪ کربوهیدرات، 20٪ پروتئین و 30٪ چربی) اما با 25٪ کالری کمتر تغذیه شدند.

برای گروه دوم، مصرف پروتئین به 10 درصد کاهش یافت. کالری دریافتی بر اساس میزان مصرف انرژی اولیه هر داوطلب تنظیم شد. هر دو گروه 4 گرم نمک در روز مصرف کردند.

نتایج نشان داد که هر دو گروه به دلیل کاهش چربی بدن وزن کم کردند و علائم سندرم متابولیک در آنها بهبود یافت. کاهش چربی بدن با کاهش قند خون و سطح طبیعی تر چربی ها و فشار خون همراه بود.

پس از 27 روز نظارت، هر دو گروه نتایج مشابهی از نظر کاهش قند خون، کاهش وزن، فشار خون کنترل شده و سطوح پایین تر تری گلیسیرید و کلسترول داشتند. دکتر ماریا کریستینا فاس د فریتاس، یکی از نویسندگان این مقالهگفت: هر دو رژیم سبب بهبود حساسیت به انسولین شده، و چربی بدن مانند دور کمر و دور باسن بدون از دست دادن توده عضلانی کاهش یافت.

او افزود: این یافته ها نتایج مطالعات قبلی مربوط به آزمایشات بر روی موش ها را تایید کرد، اما در اینجا، ما موفق شدیم یک کارآزمایی بالینی تصادفی کاملاً کنترل شده را به مدت 27 روز با منوی شخصی طراحی شده برای پاسخگویی به نیازهای هر بیمار، انجام دهیم.

دستکاری درشت مغذی های رژیم غذایی( پروتئین، کربوهیدرات و چربی) برای به دست آوردن اثرات مفید رژیم محدودیت غذایی، کافی بود، ما نشان دادیم که محدودیت پروتئین باعث کاهش چربی بدن در عین حفظ توده عضلانی می شود. این مهم است زیرا کاهش وزن ناشی از رژیم های غذایی محدود، اغلب با کاهش توده عضلانی همراه است.

این مطالعه مکانیسم‌های مولکولی را که بتواند اثرات مفید رژیم‌های غذایی محدودکننده ی پروتئین را توضیح دهد، بررسی نکرد، اما محققان معتقدند مصرف کم پروتئین، باعث تغییر در متابولیسم یا افزایش مدیریت انرژی ارگانیسم با هدایت آن به سوزاندن چربی به منظور تولید انرژی برای سلول های بدن می‌شود.

پرفسور Marcelo Mori رهبر این مطالعه،گفت: ما تاکنون فقط فرضیه هایی در این مورد داریم، یکی این است که مسیرهایی در سطح مولکولی فعال می شوند تا کاهش اسیدهای آمینه ضروری را به عنوان سیگنالی برای کاهش مصرف غذا تفسیر کنند و در عین حال منجر به تولید هورمون هایی شوند که معمولاً در زمان ناشتا افزایش می یابد. مطالعات در مدل های حیوانی دخالت چنین مسیرهایی را در اثرات محدودیت پروتئین و کالری نشان داده است که هر دو منجر به کاهش چربی می شوند.

علیرغم نتایج امیدوارکننده ی این مطالعات، محققان اشاره کردند که رژیم غذایی افراد شرکت کننده در این تحقیق شخصی سازی شدند. پرفسور موری همچنین تاکید کرد که آنها بر روی جمعیت خاصی از بیماران مبتلا به سندرم متابولیک (چاقی، دیابت، فشار خون بالا و سطوح غیرطبیعی کلسترول) تمرکز کردند.با این وجود، تعمیم نتایج وسوسه برانگیز است. ما می دانیم که تحقیقات نشان داده است که رژیم های غذایی وگان برای موارد سندرم متابولیک موثر است. همچنین مشخص شده است که مصرف بیش از حد پروتئین رایج در رژیم غذایی استاندارد غربی می تواند مشکل ساز باشد. هر موردی باید بر اساس محاسن خودش تحلیل شود. ما نباید فراموش کنیم که کمبود پروتئین می تواند منجر به مشکلات شدید سلامتی شود، همانطور که برای مثال در مطالعات بر روی زنان باردار به خوبی شرح داده شده است.

منبع:

https://www.news-medical.net/news/20220920/Cutting-protein-intake-can-help-control-obesity-diabetes-and-hypertension.aspx